درباره روحالله نامداری، پروژه و کتابهایش
نوشتن درباره روحالله نامداری دشوار است و این دشواری چیزی است غیر از غم نوشتن پس از او و چیزی است علاوه بر آن. سهم بیشتر این دشواری از این جهت است که ما اغلب عادت کردهایم در تجلیل اسطورههای واقعی یا ساختگی مطلبی بنویسیم و کمتر شده به تحلیل یک مدل عینی و در دسترس بپردازیم. روحالله نامداری نمونهای از اندیشهورزی نسلی نو در حزبالله بود که معطوف به خمینی میاندیشید؛ معطوف به خمینی مینوشت؛ معطوف به خمینی حرکت میکرد و معطوف به خمینی میزیست. انسانهای معطوف به خمینی، از آنجا که خلافآمد عادات پیرامونیشان زندگی میکنند، همواره توجه برانگیز هستند. آنها میخواهند تغییرات مهمی در خود و جهان خود ایجاد کنند. بنابراین در مواجهه با یک انسانِ خمینی میبینیم که در تمام سطوح زندگی به ویژه در کنشگری و اندیشهورزی اجتماعی، صاحب یک «پروژه» است. کوشش و بینشی منسجم و البته ناسازگار با وضع موجود دارد و در هر شرایطی در پی پیگیری آن است. شاید توضیحش کمی دشوار باشد که در اینجا «پروژه داشتن»، «خلاف آمد عادت بودن»، «معطوف به تغییر بودن» و «انسان خمینی بودن»؛ فارغ از هرگونه ارجگذاری یا ارزیابی ارزشی به کار میرود. شاید مروری بر پروژهی روحالله نامداری مؤیدی باشد بر این مطلب.
* یادداشت منتشر شده در شماره پنجم (تیرماه 96) ماهنامه رسائل
گزیده:
ما در کنشگری اجتماعیِ طلاب با یک چالش مواجهیم؛ چالش فقدان
نمایندگی اجتماعی و سیاسی در کلیه سطوح حزبالله به طور عام و در ارتباط با طلاب
جوان به طور خاص وجود دارد. تا وقتی که بدنه نخبگانی و مدرسین مسّن و معمر حوزه
طلاب جوان را «دیگریِ» خود حساب کنند امکان عمل اجتماعی طلاب جوان محدود و بلکه
مسدود میشود. تفکر انقلاب این ظرفیت را به ما میدهد که طلاب جوان را به مثابه یک
هویت و تشخص ببخشیم و این آن چیزی است که امروز ما به آن احتیاج داریم. ما باید این
هویتیابی را تا شکلدهی به «جنبش طلاب جوان» به پیش ببریم.
* متن تحریر، تلخیص و تکمیل یافتهی بحث ارائه شده در جمع طلاب بسیج مدارس علمیه حضرت مهدی (عج)، مشهد مقدس 30/3/1396 (اینجا و اینجا)
درآمدی بر جامعهشناسی «ژن خوب»
خلاصه یادداشت:
پرسش از «انسان انقلابی» و ویژگیهای آن از دیدگاه امام خمینی، گفتگو پیرامون یکی از محوریترین مفاهیم اندیشه اجتماعی امام خمینی است. امام خمینی تغییر و انقلاب اجتماعی، انقلاب اسلامی 57 و پدیدارهای وابسته به آن مانند نهادهای انقلاب اسلامی را بر اساس مفهومی که در تعریف انسان انقلابی میپرورانند، توضیح میدهند.
این مفهوم و مفاهیم همبود با آن مانند حزبالله اگر چه امروزه در اثر کثرت کاربرد واژهای عمومی تلقی میشود اما در منظومهی فکری امام خمینی، به معنا و انسان خاصی راجع است که پس از رخداد یک «انقلاب انسانی» تولد یافته و منشأ شکلگیری دوره اجتماعی متمایزی میشود. موضوع این یادداشت ویژگیهای «انسان انقلابی» از دیدگاه امام خمینی است. نقطه عزیمت در این بررسی تحلیلی است که امام خمینی در روزهای اوجگیری مبارزات انقلاب اسلامی و پس از آن از این انسان ارائه میدهد. بازخوانی این تحلیل را میتوان به عنوان درآمدی بر انسانشناسی انسان انقلاب اسلامی و پرورش و بازتولید انسان انقلابی در شرایط کنونی در نظر گرفت.
گفتگو با خبرگزاری مهر درباره نظریه اجتماعی امام خمینی(ره) (اینجا)
* اندیشه اجتماعی مسلمین در دوران معاصر، از سید جمال به بعد حول دوگانهی سنت و تجدد سامان مییابد. مسئلهاش سنتگرایی و تجددگرایی و یا تلفیق این دو و حدود و ثغور این تلفیق است. امام خمینی اما مرحلهی جدیدی در اندیشه اجتماعی میگشاید و اندیشهای را سامان میدهد که سنت/ تجدد برایش «مسئله» نیست.
* اندیشه اجتماعی امام خمینی یک اندیشه معطوف به تغییر است. «انقلاب» مفهوم مرکزی این اندیشه است. به تعبیری و بر حسب اندیشه اجتماعی امام خمینی، انقلاب یک اتفاق اجتماعی و تاریخی رخ داده در دورهای مشخص نیست؛ شناخت اندیشه امام خمینی بدون مرکزیت دال انقلاب امکان ندارند.
* سکهی اندیشه امام خمینی روی دیگری هم دارد و آن این که سیاست هم باید اجتماعی باشد. هم همهی اجتماع باید سیاسی باشند و آحاد جامعه در امر سیاسی مشارکت کنند؛ و هم سیاست باید اجتماعی باشد.
* پاسخ امام که در پیام سی صفحهایشان پس از قطعنامه تئوریزه شده اجمالاً این است که ۵۹۸ پایان جنگ نیست، و جنگ تازه آغاز شده است: «امروز جنگ حق و باطل، جنگ فقر و غنا، جنگ استضعاف و استکبار، و جنگ پابرهنه ها و مرفهین بی درد شروع شده است»
مبحث ارائه شده در میزگرد برنامه تلویزیونی جهانآرا، 13 خرداد 1396
برای بررسی دغدغه رهبر انقلاب درباره تحریف امام خمینی، باید قدری به عقب برگشت و به شرایط پیدایش و شکلگیری خط امام و اندیشه ایشان پرداخت.
در حاشیه پیشنهاد یک تحلیل در پیام رهبر انقلاب در تجلیل از آتشنشانان
پیام اخیر رهبر انقلاب دربارهی آتشنشانان۱، در کنار تسلیت و تجلیل، با پیشنهاد یک تحلیل همراه بود: «خانوادههای داغدار و همهی ملت ایران به این عزم و شهامت برخاسته از ایمان ببالند و صاحبنظران، این پدیده را در تحلیلها و محاسبات خود دربارهی ایران و ایرانی مؤمن به حساب آورند.»
پدیدهی انسان «ایرانی مؤمن» و «عزم» و «شجاعت» ش که این روزها در آتشنشانانِ شهید بروز و ظهور یافته موضوع کمتر تحلیلشدهای است. موضوعی که به معنای واقعی، یک «پدیده» و استثناء است. همین خلافآمدِ عادت بودن است که به روایت کنش آتشنشانان ایرانی ارزش خبری «بداعت»۲ بخشیده، به آن بُرد خبری داده و همدردی آتشنشانانی از سراسر جهان را برانگیخته است. در آموزشهای کلاسیک به آتشنشانان میآموزند نجات جان آتشنشان بر جان مردم اولویت دارد. از اینرو آتشنشانِ جهان بیشتر از دیگران، عظمت این عزم و شهامت را شهادت میدهند.
*یادداشت منتشر شده در بخش دیگران سایت khamenei.ir (اینجا)
· جنگ ما جنگ حق و باطل بود و تمام شدنى نیست، جنگ ما جنگ فقر و غنا بود، جنگ ما جنگ ایمان و رذالت بود و این جنگ از آدم تا ختم زندگى وجود دارد.
(صحیفه امام، ج 21، ص 284)
· مصلحت پابرهنهها و گودنشینها و مستضعفین، بر مصلحت قاعدین در منازل و مناسک و متمکنین و مرفهین گریزان از جبهه و جهاد و تقوا و نظام اسلامى مقدم باشد و نسل به نسل و سینه به سینه شرافت و اعتبار پیشتازان این نهضت مقدس و جنگ فقر و غنا محفوظ بماند.
(صحیفه امام ، ج20 ، ص333)
· امروز جنگ حق و باطل، جنگ فقر و غنا، جنگ استضعاف و استکبار، و جنگ پابرهنهها و مرفهین بىدرد شروع شده است. و من دست و بازوى همه عزیزانى که در سراسر جهان کوله بار مبارزه را بر دوش گرفتهاند و عزم جهاد در راه خدا و اعتلاى عزت مسلمین را نمودهاند مىبوسم.
(صحیفه امام، ج21، ص 85)
امام خمینی در تحلیل دفاع مقدس یک چارچوب کلی به دست میدهد که شامل چند مضمون کلیدی ودو گانهی محوری است. این چارچوب نظری در وهلهی اول امکان قابل توجهی برای درک دفاع مقدس فراهم آورده و در ادامه بستری کارآمد برای بازتولید آن است.
این یادداشت در صدد است ضمن مرور این نقاط محوری، تأکیدی داشته باشد بر هویتِ اجتماعیِ فراموش شدهیِ دفاع مقدس در اندیشهی امام خمینی.
فرمت PDF جهت مطالعه در موبایل
امسال تابستان توفیق داشتم در چند برنامه صحیفهخوانی شرکت کنم. از جمله در حلقهی جمعی از فعالان فرهنگی استان بوشهر شرکت کرده و مباحثاتی دربارهی خط امام خمینی داشتم. دوستان سایت مستضعفین تیوی که برگزار کنندهی این دوره بودند سلیقه به خرج داده و زحمت کشیدند و جزوات و مطالب جانبی کلاس را به صورت جزواتی قابل مطالعه در موبایل درآوردند. در اینجا این ده جزوه جهت نقد و نظر دیگران بازنشر میشود.
امام خمینی؛ اسلام ناب-اسلام آمریکایی
تاریخچه نظریه اسلام ناب-اسلام آمریکایی
ظهور انسان جدید و بتشکنی فکری
امام خمینی؛ انتظار و ضد انتظار
امام خمینی و دوگانه اسلام ناب-اسلام آمریکایی
انقلابهای بیداری اسلامی و تجربه نظری و عملی انقلاب اسلامی
فهم بیواسطه از امام خمینی و دوره وصیت