طبقه سه

ارزیابی‌های شتاب‌زده یک طلبه

طبقه سه

ارزیابی‌های شتاب‌زده یک طلبه

طبقه سه

بسم الله
دوست می داشتم این وبلاگ
- این پنجره‌ی سرد و بی‌روح - جز یک صفحه نمی‌داشت
و در آن صفحه جز یک سطر نمی‌بود
و بر آن سطر جز یک کلمه نمی‌نشست
و آن کلمه «خمینی» بود و دگر هیچ نبود...
***
آن‌هایی که همراه پیغمبر بودند و دعوت پیغمبر را قبول کردند همین مردم «طبقه سه» بود، همین فقرا.
صحیفه امام ج8 ص 293

***
طبقه سه صفحه شخصی و بایگانی کاملی از نوشته‌ها و گفته‌هایم،از سال 1389 تا کنون است. می‌کوشم جستجوها و جستارهایی در این صفحه منتشر شود که «غایت»، «موضوع» و یا «مسئله»شان «انقلاب اسلامیِ اکنون» باشد.

***
معرفی بیشتر و گزارش‌واره‌ای از برنامه پژوهشی این صفحه در قسمت "درباره طبقه سه"، در نوار بالای صفحه آمده است.

***
صفحه‌ها در شبکه‌های اجتماعی:

اینستاگرام @namkhahmojtaba
توییتر @Namkhah1
تلگرام @tabagheh3_ir

***
ایمیل namkhahmojtaba@gmail.com

بایگانی
آخرین نظرات

۱۵ مطلب در اسفند ۱۳۹۶ ثبت شده است

متن قرائت شده در جشن عیدانه طبقه سه در اهواز

گزیده:

  • وقتی دو دهه قبل، رهبر انقلاب از تشکیل «طبقه‌ی مرفه جدید» سخن می‌گفتند، باید منتظر می‌بودیم که کوه‌های ثروتِ مترفینِ «طبقه جدید»، این چنین جامعه را به عقب‌ماندگی در عدالت بکشاند و دره‌ای از «فقرای جدید» بزاید.
  • آیا اقتصاد مقاومتی به معنای مقاومت در برابر سرمایه‌داری زیاده‌خواه، ناکارآمد، ظاهرالصلاح، رفاقتی و فاسد داخلی نیست؟
  • سوال ما این است: مسئولیت کوه‌های ثروت به جای خود، اگر علما و همه‌ی نخبگان و اهالی فرهنگ به مسئولیت خود عمل می‌کردند امروز در این شهر و جامعه، دره‌های فقر این چنین آشکارا برپا بود؟
  • آیا این وضع قابل تغییر است؟ آیا امیدی به بهبود است؟ جواب حتماً مثبت است. ما مردمی هستیم که طاغوتی بزرگ را سرنگون کردیم، این طاغوت‌های کوچک، این طبقه‌ی مرفه برآمده از دل انقلاب، این سرمایه‎داران زالوصفت که چیزی نیستند.
  • مسئله اما این جاست که دیروز، مسئله‌ی کارگران، برای دیگران مسئولیت می‌آفرید و امروز این طور نیست. مسئله این جاست که امروز ما می‌پنداریم مسئله کارگران، مسئله‌ی کارگران است و ما اهالی فرهنگ و کتاب و شعر و داستان و رسانه، باید از گل بگوییم و از بلبل بشنویم! مسئله این جاست که امروز ما می‌پنداریم مسئله کارگران، مسئله‌ی کارگران است و ما بچه مسجدی‌ها باید به امور دینی مشغول باشیم و از احکام بگوییم و از اعتقادات بشنویم! 
  • ما به وعده‌های رهبرمان باور داریم که فرمود: با همت زنان و مردان مؤمن، عقب‌ماندگی در عدالت جبران خواهد شد؛ ما به آیات قرآن ایمان داریم که به ما وعده داد زمین، از دست زمین‌خواران خارج و به دست مستضعفین خواهد افتاد: وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ.

جشن طبقه سه

۰ نظر ۲۸ اسفند ۹۶ ، ۲۳:۵۰
مجتبی نامخواه

علم اجتماعی چه نیازی به رسانه دارد؟

گزیده:

*همواره برای علم اجتماعی­‎ای که از دل مباحثه انتقادی با علم مدرن خلق شده و خواهد شد این آسیب محتمل وجود دارد که در کشاکش کوشش برای رهایی از «تجددزدگی»، به دامن «تجردزگی» در افتد.

*علم اجتماعی اما اگر به «درد» مردم نپردازد، به چه درد مردم می‌خورد؟
*این مردمِ به زعم نخبگان ناآگاه از علوم اجتماعی نیستند که نیازمند رسانه­‎ها هستند تا خطابه­‎ی ایدئولوژی­‎های مدرن یا نقدهای معرفت­‎شناختی منتقدان­‎شان را بخوانند؛ این اصحاب علوم اجتماعی هستند که برای رهایی از دامِ امتناعِ تجدد و تجرد، نیازمند «مردم» هستند.

۰ نظر ۲۶ اسفند ۹۶ ، ۲۲:۲۲
مجتبی نامخواه

دوستانی که مباحث این وبلاگ را دنبال می‌کنند، کم و بیش تأکید بر مقوله تغییر را ملاحظه کرده‌اند. پیشنهاد می‌کنم برای توضیح بیشتر درباره این مفهوم، کتاب تغییرات اجتماعی از منظر متفکران مسلمان را از نظر بگذرانند. این کتاب مجموعه مقالاتی است که توسط پژوهشکده علوم انسانی پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی(ص) منتشر شده و به موضوع تغییر در اندیشه متفکرین مسلمان می‎پردازد. در فصل اول این کتاب، صفحات 41 تا 74 موضوع تغییر اجتماعی از دیدگاه امام خمینی را تا حدودی توضیح داده‌ام.

تغییرات اجتماعی از دیدگاه متفکرین مسلمان

۰ نظر ۲۶ اسفند ۹۶ ، ۲۲:۲۱
مجتبی نامخواه


کشف دوباره امام صدر

 

اولین روزهای اسفندماه سال 1396، شش ماه مانده به چهل‌مین سالگرد ربوده شدن امام موسی صدر و درست در همان روزهایی که یک رسانه رسمی با انتشار هتاکی‌های برخی دوستان ایرانیِ قذافی، موضوع امام موسی صدر و موضع او در مسائل گوناگون را برجسته کرده بود؛ شاهد رویدادی بودیم که می‌تواند یک نقطه عطف، در مسیر پژوهش پیرامون امام موسی صدر به شمار آید. یک اتفاق خیلی خوب باعث شد نوروز برای دوست‌داران و پژوهشگران اندیشه‌های امام موسی صدر، یک ماه پیش‌تر آورده شود؛ اتفاقی که حال همه دوست‌داران اندیشه‌ی امام صدر را خوب و بلکه احسن‌الحال کرد: «امام موسی صدر بازگشت». اطمینان دارم که درست از دهم شهریور 1357، یعنی از فردای ربوده شدن امام صدر و دو همراه‌ش، تا همین امروز، دیدن تیترهایی دُرشت بر پیشانی روزنامه‌ها، که خبر از بازگشت امام موسی صدر دهد، آرزوی همه کسانی است که کوچک‌ترین شناختی از اندیشه او داشته باشند. حالا این آرزو اگر چه همچنان باقی است اما بخش مهمی از آن، با بازگشتِ دوباره امام موسی صدر به جهان فکری ما محقق شده است. اولین روزهای اسفند 96، کتابی رونمایی شد که در آینده به ما کمک زیادی خواهد کرد برای کشف دوباره امام موسی صدر به مثابه یک راه‌حل؛ کتابی 12 جلدی با عنوان گام به گام با امام. 

۲ نظر ۲۶ اسفند ۹۶ ، ۰۰:۰۳
مجتبی نامخواه

پرونده‌ای مختصر درباره امام موسی صدر در شماره اسفندماه (شماره هفت) مجله رسائل منتشر شده و امیدوارم آغازی باشد برای پژوهش بیشتر درباره اندیشه امام موسی صدر. از این رو به نقد و نظر دوستان نیازمند است.

کاور پرونده امام موسی صدر

دیباچه پرونده:

دو ماه پایانی سال جاری، ایامِ امام موسی صدر بود. اواخر بهمن و اوائل اسفند دو اتفاق باعث شد که بار دیگر این چهره بی‌بدیل عالم اسلام در کانون توجهات قرار گیرد. یک اتفاق هتاکیِ عنصری معلوم‌الحال بود علیه امام موسی صدر؛ رویداد دیگر اما رونمایی از کتابی 12 جلدی و مرجع  بود که به اقدامات و اندیشه‌های امام موسی صدر می‌پرداخت. این اتفاقات باعث شد تا در پرونده‌ای جمع و جور، ابتدا روایتی تفصیلی و تحلیلی داشته باشیم از پروژه فکری و اجتماعی امام موسی صدر در لبنان. سپس در تحلیلی گذرا بر هتاکی اخیر علیه ایشان نگاهی بیاندازیم و آن‌گاه بر اتفاق خوبِ انتشار مجموعه گام به گام با امام متمرکز شویم. دست آخر هم در مطلبی مختصر نشان دهیم چگونه می‎توان برای فهم و حل مسائل اکنونی‌ جامعه‌مان، به امام صدر رجوع کنیم و ظرفیت‌های پروژه فکری او را برای درک و بسط چارچوب نظری به کار ببریم.

۱ نظر ۲۵ اسفند ۹۶ ، ۲۳:۵۸
مجتبی نامخواه

جایگاه شناسی فقه اجتماعی

مقاله‌ی در آمدی بر جایگاه‌شناسی فقه اجتماعی با تأکید بر دلالت‌های روش‌شناختی آن، که تکمیل مباحث پیشین و منتشر شده در همین‎جا است، در  فصلنامه علوم انسانی اسلامی صدرا، شماره 23، پاییز 1396 ص 225 - 235 منتشر شده است.

۰ نظر ۲۵ اسفند ۹۶ ، ۱۵:۲۹
مجتبی نامخواه
علم اجتماعی منهای اجتماع

«علوم اجتماعی کنونی ما در ایران چه نسبتی با مردم و با وضعیت جاری در جامعه دارد؟» یک پرسش کلیدی و حتی شاید از کلیدی‌‌ترین پرسش‌هایی است که در به دست دادن درکی اجتماعی از وضعیت علم اجتماعی به ما کمک می‌کند. اگر انسان امکان کنش ارادی نداشت یا اگر امکان بازاندیشی پیرامون کنش‌هایش را نداشت، هیچ‌گاه علوم انسانی و اجتماعی‌ تکوین نمی‌یافت. به همین دلیل علم اجتماعی اگر بر مدار اراده انسانی شکل نگیرد، هرچه باشد علم اجتماعی نیست. اکنون اما این پرسش مطرح است که علم اجتماعی امروز ما چه نسبتی با اراده و کنش امروز انسان ایرانی دارد؟ به بیانی ساده‌تر: اگر علوم پزشکی یا مهندسی نباشند، بخشی از نیازهای درمانی و عمرانی مردم بر زمین می‌ماند اما اگر علوم انسانی و اجتماعی امروز ما نباشد چه اتفاقی روی می‌دهد؟ اگر از فردا اعلام شود در اثر یک اتفاق، به مدت یک هفته، همه دانشکده‌های علوم اجتماعی تعطیل خواهند بود، چه اتفاقی روی می‌دهد؟ اگر این یک هفته بشود 10 سال یا بیشتر چطور؟ شاید این واقعیت تا حدی اغراق‌شده به نظر برسد، همچنان که کمابیش این‌طور است اما حتی در فرض تعطیلی دائم آکادمی‌های علوم اجتماعی در ایران، مردم احتمالا فقط از طریق رسانه‌های جمعی از این رویداد مطلع می‌شوند، بی‌آنکه اثر این تعطیلی را در زندگی خود لمس کنند یا به آن معترض باشند! البته منهای جماعتی که در اثر این تعطیلی بیکار می‌شوند اما به واقع چرا چنین است؟

علم اجتماعی منهای اجتماعی


۰ نظر ۲۵ اسفند ۹۶ ، ۱۵:۰۲
مجتبی نامخواه

 

 

عدالتخواهی بدون خواست معین و مصداقی ناتمام است و بلکه غیر ممکن؛ اما عدالتخواهی تام و متکامل نیز تفاوت بنیادینی با مصداق‌بسندگی دارد. در مصداقماندگی بیشتر نوعی از درماندگی است. این درماندگی اگر چه می‌کوشد خود را فرزند صراحت معرفی کند اما به واقع محصول و معلول فقر مفهومی و مضمونی است. فقری مهم که می‌تواند یک جنبش را به سر حد یک شورش تقلیل دهد.

۰ نظر ۲۵ اسفند ۹۶ ، ۱۳:۵۷
مجتبی نامخواه
درس‌گفتار اندیشه اجتماعی امام خمینی (6 جلسه)
طلاب شهرستان اهواز، طرح مدرسه انقلاب اسلامی
1396/12/17؛ قم

سرفصل‌ها:

مقدمه: گفتاری در روش مطالعه نظریه اجتماعی: روش‌شناسی بنیادین
چرایی و چگونگی صحیفه‌خوانی و صحیفه‌نخوانی
امام خمینی و نظریه اسلام ناب/اسلام آمریکایی
زمینه‌های اجتماعی- تاریخی نظریه اسلام ناب/اسلام آمریکایی
بنیادهای نظری نظریه اسلام ناب- اسلام آمریکایی
تطور تاریخی نظریه اسلام ناب/اسلام آمریکایی
دلالت‌ها و ایده‌های نظریه اسلام ناب/اسلام آمریکایی در حوزه‌های فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی
مفاهیم کلیدی و ابزارهای مفهومی نظریه اسلام ناب/اسلام آمریکایی
۰ نظر ۲۰ اسفند ۹۶ ، ۱۱:۲۱
مجتبی نامخواه

در مورد عقب‌ماندگی در عدالت و این‌که این عقب‌ماندگی قابل حل و رفع است یا نه، یک مسئله وجود دارد و آن نوع مواجهه‌ی ما با این مقوله است. یکی از زمینه‌هایی که تا حدودی این عقب‌ماندگی را تمهید کرده و اگر فکری برای آن نشود حتما تمدید و تشدید خواهد کرد، نوع مواجهه‌ای است که ما به لحاظ فکری با این مقوله خواهیم داشت. عقب‌ماندگی در عدالت، محصول عقب‌ماندگی در چگونگی تفکر ما درباره عدالت است. ما در عین ‌آن‌که باید برای عقب‌ماندگی در زمینه عدالت کاری کنیم، برای این عقب‌ماندگی فکری درباره عدالت هم باید فکری کنیم.

۰ نظر ۱۹ اسفند ۹۶ ، ۲۱:۰۲
مجتبی نامخواه

درس‌گفتار جنبش دانشجویی: جریان‌شناسی تاریخی، بازشناسی اجتماعی
جمعی از دانشجویان استان هرمزگان
1396/11/11؛ قم، اردوگاه یاوران مهدی(عج)


سرفصل‌ها
  • جریان دانشجویی پیشران مطالبه‌ی تفکر اصیل و اجتماعی اسلامی در دوران معاصر
  • فقر مفهومی و افول تفکر اسلامی در جریان دانشجویی کنونی
  • وضعیت تاریخی-اجتماعی ایران در سده اخیر در آستانه برآمدن دانشگاه
  • پیدایش دو جریان منورالفکری (راست/غرب‌گرا) و روشنفکری (چپ/ شرق‌گرا) در ایران
  • امواج اولیه جنبش دانشجویی ایران در خارج کشور
  • جنبش دانشجویی اولیه و وابستگی‌های فکری و سیاسی
  • جنبش دانشجویی در آستانه انقلاب اسلامی: بازخوانی و بازفهمی تفکر اسلامی
  • جنبش دانشجویی در دوران کنونی: ظرفیت‌ها و ظرافت‌ها
  • جنبش دانشجویی و ظرفیت‌های بالقوه‌مانده‌ی عدالت‌خواهی
۰ نظر ۰۷ اسفند ۹۶ ، ۰۸:۵۳
مجتبی نامخواه

 

گفتاری در باب زمینه‌های نظریِ عقب‌ماندگی در عدالت

گفتار ارائه شده در محفل مسئله، مدرسه انقلاب اسلامی(لینک کانال) در میزگردی با موضوع: نسبت عدالت، آزادی، امنیت

نسبت عدالت، آزادی، امنیت

خلاصه:

- اگر جایی گفتند اعتراض برای عدالت با امنیت در تعارض است و باید عدالت­خواهی را کنار گذاشت چون خواست عدالت قبیح است؛ پاسخ می دهیم که در تفکر شیعی این اتفاق نخواهد افتاد. حالا اگر کسی پیدا شد، جریانی پیدا شد و برای ما قصه‌ای تعریف کرد که در آن ارزش‌های دیگری همچون مصلحت، ولایت، حکومت، صداقت، مشروعیت، دیانت و معرفت مقدم بر عدالت بود؛ به صراحت به او می­گوییم هویت فکری ما چنین چیزی را بر نمی‌تابد و این از تأثیرات آشکار اشعری‌گری‌ای است که فضای فکری شیعه را هم تحت تأثیر قرار داده است.

- رسماً می نویسند باید بین «فسادِ رخ داده در جبهه اهل حق» و «فساد رخ داده در جبهه اهل باطل» تمایز قائل شویم! تفاوت را هم این طور توضیح می‌دهند که وقتی می‌خواهید با فساد رخ داده در جبهه اهل حق مقابله کنید، باید مصالح گوناگونی را در نظر بگیرید! چه چیزی را باید در نظر بگیریم؟ با همین استدلال­ها و با همین گفتن «ان­شاءالله گربه است»گفتن‌ها آمدیم که رسیدیم به اینجا که چشم وا می کنیم و می­بینیم به تعبیر رهبر انقلاب در نشست راهبردی عدالت، وضعیت عدالت اجتماعی «مطلقاً» راضی کننده نیست. این وضع تا کجا می خواهد پیش برود؟

- ما امروز  هم زمان با عدالتخواهی در میدان عمل، احتیاج داریم به یک عدالت­اندیشی و اندیشه­‌ورزی درباب عدالت. البته اندیشه ورزی درباب عدالت به این معنا نیست که چشم از میدان عینیت و واقعیت ببریم و برویم سراغ بحث های انتزاعی درباره عدالت.

- وقتی از اخباری‌گری و اشعری‌گری حرف می‌زنیم از یک مسئله ی روی داده در دور دست ها حرف نمی زنیم، امروز این خطر پشت درب های اندیشه های ما یک عده ایستاده اند و هر روز یک چیز خوب را در برابر عدالت علم می کنند و بر عدالت مقدم می دانند.

 

 دریافت
توضیحات: میزگرد نسبت عدالت، آزادی و امنیت نسخه پرینت

دریافت
توضیحات: میزگرد نسبت عدالت، آزادی و امنیت نسخه مطالعه

 

متن بحث ارائه شده در این میزگرد در ادامه مطلب

۰ نظر ۰۶ اسفند ۹۶ ، ۰۷:۴۶
مجتبی نامخواه

بازشناسی تحجر در حوزه علمیه

عنوان بحث: «بازشناسی پدیده تحجردرحوزه علمیه»

به مناسبت ایام صدور پیام منشور روحانیت امام خمینی

یکشنبه 6 اسفندبعدازنمازعشا
قم مدرسه علمیه جهانگیرخان
بسیج مدرسه جهانگیرخان- جنبش قیام لله

۰ نظر ۰۶ اسفند ۹۶ ، ۰۷:۳۳
مجتبی نامخواه

 

 

درس‎گفتار نظریه اسلام ناب (سه جلسه)
دوره آموزشی شهید محمد بروجردی، فعالان فرهنگی استان لرستان
1396/12/3؛ قم، اردوگاه شاهد

 

 

سرفصل‌ها
  • روش‌شناسی بنیادین نظریه اسلام ناب
  • زمینه‌های تاریخی- اجتماعی نظریه اسلام ناب
  • دوگانه اسلام ناب-اسلام آمریکایی
  • نقاط بنیانی نظریه اسلام ناب
  • بررسی تطبیقی بنیادهای هستی‌شناختی نظریه اسلام ناب
  • بررسی تطبیقی بنیادهای انسان‌شناختی نظریه اسلام ناب
  • بررسی تطبیقی بنیادهای جامعه‌شناختی نظریه اسلام ناب
  • بررسی تطبیقی بنیادهای معرفت‌شناختی نظریه اسلام ناب
  • بررسی تطبیقی چگونگی دگرگونی اجتماعی مبتنی بر نظریه اسلام ناب
  • کنشگری اجتماعی و بازتولید انقلاب اسلامی
۰ نظر ۰۶ اسفند ۹۶ ، ۰۷:۲۶
مجتبی نامخواه