موفقیت جشنواره فیلم عمار به این دلیل است که توانسته در برابر اراده معطوف به اشرافیت ظاهرالصلاح در حوزه فرهنگ، فرمول‌هایی برای مشارکت مردم ارائه کند.

یادداشت‌های بحث ارائه شده در دو نشست «جهان پهلوان» و «قهرمان بدون مرز»؛ منتشر شده در کتاب عقل سرخ؛ یادنامه علوم اجتماعی ایران برای حاج قاسم سلیمانی

انسان انقلاب اسلامی: حاج قاسم سلیمانی

برای درک وقوع یک پدیده باید از شرایط امکان آن بپرسیم. قاسم سلیمانی به مثابه یک پدیده چگونه امکان یافته است؟ هنگامی که به این پرسش پاسخ بدهیم، خواهیم توانست به این پرسش‌ها نیز پاسخ بدهیم که پیامدهای این پدیده یعنی شهید قاسم سلیمانی و واکنش‌های انسانی به شهادت او و آن‌گاه تشییع شهید قاسم سلیمانی چگونه پدیده‌‌هایی هستند؟ بنابراین مقدم بر هر گفتگویی باید تلاش کنیم به این پرسش‌ها پاسخ بدهیم که حاج قاسم سلیمانی کیست؟ و شرایط امکان آن کدام است؟ هنگامی که در بیستم اسفند 1337 در روستای «قنات ملک» در جنوب کرمان نوزادی متولد شد که نام قاسم را برای او انتخاب کردند؛ هیچ کس چنین آینده‌ای را برای او نه فقط تصور بلکه حتی آرزو هم نمی‌کرد. بعدها خود او هم چنین آینده‌ای را برای خود متصور نبود؛ حتی آن هنگام که در پی پهلوانی بود به روایت تصویری منتشر شده، در سال 1356 در وسط گود زورخانه‌ای در کرمان می‌چرخید. حتی همان هنگام نیز او چنین آینده‌ای برای خود متصور و متمنی نبود. این آینده چگونه برای او ممکن شد؟  

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های انسان انقلاب اسلامی، آن‌چنان که در تحلیل امام خمینی و اندیشه متفکران انقلاب بازتاب یافته، توجه به مسئله است. برحسب تحلیل امام خمینی دگرگونی 1357، مولود و مولّد یک دگرگونی عمیق انسانی است. این دگرگونی انفسی که در ادامه طرح اسلام انقلابی امکان یافته، مولد انسانی دگرگونی یافته و دگرگون کننده است: انسان انقلابی مولود دگرگونی و انقلابِ انسانی است؛ خود از بنیاد دگرگون شده و یک دگرگونی آفاقی فراگیر بلکه جهانِ دیگری را طلب می‌کند. انسان انقلابی در وضع جدید، بیش و پیش از هر چیز متوجه و متمنی دگرگونی در وضع موجود است و از این معبر متوجه و معطوف به مسئله‌های جامعه خود است. انقلاب اسلامی از معبر همین دگرگونی‌خواهی انسان انقلابی است که امکان و وقوع یافته و در آینده ادامه خواهد یافت.

حوزه/ پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیه السلام در راستای گام دوم انقلاب اسلامی اقدام به برگزاری نشست نقد پیش از چاپ کتاب " شورش بر نامسئله گرایی " نمود.

• لینک معرفی کتاب در سایت جشنواره عمار
• لینک خرید اینترنتی کتاب از سایت پاتوق کتاب

متنی که در ادامه می‌آید مقدمه کتاب تولد یک جنبش‌واره، تحلیلی اجتماعی بر جشنواره مردمی عمار  است. (+)

به روایت قرآن توحید مستلزم «ادامه» است: پس از گفتن «ربنٌا الله» ادامه دادن و استقامت مطرح است و مسئله اکنون انقلاب اسلامی نیز مسئله ادامه است.

برای ادامه و تداوم دگرگونی و انقلاب چه باید کرد؟ پرسشی است که پاسخی به تفصیل می‌طلبد اما آن‌چه به اجمال می‌توان گفت این است که انقلاب اسلامی برای ادامه باید تمامی دگرگونی‌های بنیادینش را در سطح زندگی پی بگیرد. حل مسئله «ادامه» آن‌گاه ممکن می‌شود که انقلاب امر اجتماعی مختص به خود را ایجاد کند. پرسش از چگونگی ایجاد و ابداع این امر اجتماعی نیز همچون پاسخ به پرسش پیشین، نیازمند تفصیل است. آن‌چه به اجمال می‌توان گفت این است که پاسخ را باید در حرکت‌های اجتماعی و جنبش‌های هم‌بود و هم‌بردار با انقلاب اسلامی جستجو کرد. پس مسئله انقلاب اسلامی، مسئله ادامه است و ادامه آن‌گاه امکان می‌یابد که انقلاب‌خواهی در خانه زندگی و رو به سوی امر اجتماعی به سر برد و برای پیگیری دگرگونی در این سطح نیازمند جنبش‌های هم‌بود با انقلاب اسلامی هستیم.

ایجاد جنبش‌های هم‌بود با انقلاب اسلامی نیازمند بینشی است که بخش عمده‌ آن از خلال بررسی تجربیات جنبشیِ انسان انقلاب اسلامی به دست می‌آید. انسان انقلاب اسلامی برای ایجاد حرکت‌ها و جنبش‌واره‌های اجتماعی نیازمند نیازمند ارتقا سواد جنبشی و دانش کنشگری خود است و این جز با بازخوانی تجربه‌هایش ممکن نمی‌گردد. جشن‌واره عمار، فارغ از فرم رسانه‌ای آن، یکی از تجربه‌ها متأخر انسان انقلاب اسلامی در زمینه امر جنبشی است. رویداد عمار، آن‌چنان که در بخش‌هایی از متن کتاب توضیح داده شده، بیش از آن‌که یک جشن‌واره باشد یک جنبش‌واره است. جنبش‌واره‌ای که توانسته طی سالیان، سامانه‌ای گسترده از تولید و توزیع معنا را ایجاد کند. انباشت این تجربه طی یک دهه اخیر، این امکان را فراهم می‌آورد تا هر کنشگر اجتماعیِ معطوف به انقلاب اسلامی، این تجربه را به چشمِ دست‌مایه‌ای بنگرد برای تلاش به منظور بازگشت به امر اجتماعی. تجربه‌ای که همچنان جاری است و به واسطه قرابت، قرائتش چندان دشوار نیست. حاضر کوشش برای بازخوانی تجربه جشنواره عمار در چنین افقی است.

تولد یک جنبش‌واره؛ تحلیلی اجتماعی بر جشنواره مردمی فیلم عمار

انتشارت راه‌یار

128 صفحه، 13 هزار تومان

تلفن جهت سفارش: 021-42795454

پشت جلد کتاب:

رویداد عمار بیش از آن‌که یک جشن‌واره باشد یک جنبش‌واره است. جنبش‌واره‌ای که توانسته طی سالیان، سامانه‌ای گسترده از تولید و توزیع معنا را ایجاد کند. انباشت این تجربه طی یک دهه اخیر، این امکان را فراهم می‌آورد تا هر کنشگر اجتماعیِ معطوف به انقلاب اسلامی، این تجربه را به چشمِ دست‌مایه‌ای بنگرد برای تلاش به منظور بازگشت به امر اجتماعی. تجربه‌ای که همچنان جاری است و به واسطه قرابت، قرائتش چندان دشوار نیست. کتاب حاضر کوششی است برای بازخوانی تجربه جشنواره عمار در چنین افقی.

تمایز و به تبع هویت جشنواره‌ی عمار، مدیون و محصول سطح جشنوارگی عمار است. مدیون توجه و ارجاعی است که به معنای تولید شده در سطح جنبش‌وارگی عمار و عقبه‌ی تاریخی آن می‌دهد. این حقیقتی است که هویت و هستی عمار را شکل می‌دهد و مبین مسئولیت‌های متقابلی برای کنش‌گران دو سطح جشن‌وارگی و جنبش‌وارگی عمار است: مسئولیت برگزارکنندگان جشنواره در این‌باره این خواهد بود که جشن و جهت سطحِ جشن‌واره عمار را معطوف به معانی بازتاب یافته از سطح جنبش‌واره عمار سامان دهند. مسئولیت اکران کنندگان مردمی در این‌باره این است که خود و کار خود را فراتر از نمایش فیلم در نظر بگیرند و به بازتولید و بازنمایی معانی‌ای‌ بپردازند که با کنش معطوف به انقلاب اسلامی، در طول تاریخ ما خلق شده است.

دوستانی که مباحث این وبلاگ را دنبال می‌کنند، کم و بیش تأکید بر مقوله تغییر را ملاحظه کرده‌اند. پیشنهاد می‌کنم برای توضیح بیشتر درباره این مفهوم، کتاب تغییرات اجتماعی از منظر متفکران مسلمان را از نظر بگذرانند. این کتاب مجموعه مقالاتی است که توسط پژوهشکده علوم انسانی پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی(ص) منتشر شده و به موضوع تغییر در اندیشه متفکرین مسلمان می‎پردازد. در فصل اول این کتاب، صفحات 41 تا 74 موضوع تغییر اجتماعی از دیدگاه امام خمینی را تا حدودی توضیح داده‌ام.