طبقه سه

انتخابات از جنس انقلاب اسلامی

ضرورت تدارک پاسخی از منظر تفکر انقلاب اسلامی به پرسش «انتخابات چیست؟»

«انتخابات چیست؟» پاسخ به این پرسش نقش به سزایی در تعیین الگوی کنش در این حوزه دارد. رفتار کنش­گران عرصه ­ی انتخابات تابع مستقیمی است از تعریفی که از این حوزه دارند. ممکن است این تعریف و نگرش به مقوله­ ی انتخابات چندان هم خودآگاهانه نباشد. به این معنا که یک کنش­گر فعال در عرصه­ ی انتخابات پیش از آ­ن­که وارد این عرصه شود، مدل رفتاری خود در انتخابات را براساس تعریف خود از انتخابات طراحی نکند، اما به هر حال هر پاسخی که به طور ضمنی و ناخود آگاهاه یا صریح و اندیش­ ورزانه به پرسش «انتخابات چیست؟» داده شود، تأثیر به سزایی خواهد داشت در پاسخی که به «چه باید کرد؟» داده خواهد شد. مسئله کلیدی در این­جا این است که حزب الله به عنوان موتور محرکه­ ی انقلاب اسلامی، انتخابات را در پرتو انقلاب اسلامی نمی­ بیند، بلکه عمدتا در سطح نخبگانیِ خود بدون اندیشه­ ورزی پیرامون انتخابات، وارد کنش در این عرصه می­شود. حزب الله اغلب انتخابات را از دریچه­ ی احزاب و فعالان لابی­ های سیاسی می­ بیند. امروز نگاه غالب به انتخابات نگاهی است که به وسیله «قبائل سیاسی» طرح و بازنشر شده است. از این منظر انتخابات به فرد منتخب تقلیل یافته و انتخابات تنها فرصتی است برای کسب یا حفظ قدرت، نه فرصتی برای انقلاب اسلامی. از این رو کنش انتخاباتی حزب الله به تبلیغ یک گزینه محدود می­ شود. این نحوه ورود به انتخابات درست همان کاری است که احزاب سیاسی خلق­ الساعه یا ریشه­ دار در ایران انجام می­ دهند. حداکثر تفاوت بر می­ گردد که آن احزاب برای رأی آوری ممکن است دست به هر کاری بزنند، اما حزب الله و نیروی اجتماعی انقلاب نه. که البته این «نه» هم جای تأمل دارد و نمی توان با قاطعیت گفت. چرا که مثلا تا همین اواخر و حتی همین حالا بسیاری از احزاب جناح موسوم به راست این باور را در نیروهای اجتماعی انقلاب نهادینه کرده بودند که رأی آوردن و پیروزی و حفظ نظام تکلیف است و برای این منظور باید فرد اصلح را کنار گذاشت و به وسیله­ ی صالح مقبول آن را دفع کرد؟

بنابراین یک گام مهم در انتخابات این است که ما نگاه مان به انتخابان تغییر کند. انتخابات را از دریچه ی انقلاب اسلامی ببینیم نه از منظر فعالان سیاست و قدرت. اما مختصات نگاه به انتخابات از منظر انقلاب اسلامی چیست؟