زینب (سلام‌الله علیها)؛ الهام بخش پرسشگری عدالت‌خواهانه
- گزیده:
بسم الله الرحمن الرحیم
بعضی جملات هستند که هر چند معدود وکم هستند اما تاثیرات زیادی را در زمان خود و دیگر زمان ها می گذارند، کلمات اهل بیت(ع) این گونه‌اند. به طور کل در واقعه کربلا، زبان نیز مانند زمان و زمین از منطق خودش خارج می‌شوند. ما قرن‌هاست که از آن نیم‌روز متأثریم. در زیارات مختلف می‌خوانیم که زمین نیز از آن رویداد متأثر است: «طبتم و طابت الارض التی فیها دفنتم».
در ساحت زبان هم همین‌طور است. بر خلاف بعضی گفته‌ها و بلکه کتب و نوشته‌ها، که پس از چندی از یاد می‌روند و تاثیر چندانی ندارند؛ ما در جریان رویداد کربلا کلمات محدودی را می‌بینیم که یک تاریخ را از خود متأثر کرده است. سه و فقط سه کلمه آن هم از یک نوجوان، چقدر تاثیرگذار بوده و چه مسیرها و معناهای متمایزی از زندگی خلق کرده است. فرمود «احلی من العسل» و همین سه کله منطق زبان را در نوردید و تأثیری فراسوی محدودیت‌های زمانی و زمینی گذاشت.
این به همه ما، به ویژه به ما که طلبه‌ایم یک توصیه دارد و آن اینکه برای رسیدن به اثرگذاری، حجم زیادی از مطالب نمی‌خواهیم بلکه گاهی حتی کلمه کفایت می‌کند.
کلمه‌ی تأثیر گذار مثل این چهار کلمه از حضرت زینب سلام‌الله که فرمود:«أمن العدل یابن الطلقاء»؟
زینب به عنوان عقیله بنی هاشم و عقل و مغز متفکر اپوزیسیون رژیم وقت می‌پرسد: « أمن العدل یابن الطلقاء»؟ می‌گوید شما اسیر مناسبات ظالمانه اجتماعی و محاسبات غلط بودید و با انقلاب پیامبر آزاد شدید. هر انقلابی این طور است که غل و زنجیرهای اجتماعی را باز می‌کند تا انسان‌ها بتوانند جامعه‌ای از نو بنا کنند. مسئله آن‌جاست که برخی از فرصت زنجیرهای دریده شد برای بنا جامعه‌ای جدید بهره نمی‌برند بلکه از آن برای به زنجیر کشیدن و انقیاد دیگران استفاده می‌کنند. حضرت زینب سلام الله علیها می‌فرمایند آیا این درست است که انقلابیون اصیل و اهل‌بیت پیامبر(ص) در بند باشند ولی اطرافیان شماها ازاد باشند؟ آیا این عدالت است؟ شما برای بنا کردن جامعه توحیدی ازاد شدید؛ آزاد نشدید که به اسم اسلام و حکومت اسلامی این ظلم های فاحش را مرتکب شوید.
این وضعیت مختص انقلاب پیامبر (ص) نیست. در هر انقلابی ممکن است این اتفاق بیافتد. انقلاب‌ها به ویژه انقلاب‌های توحیدی که به معنای واقعی انقلاب هستند، هنجارهای سابق را بر هم می‌زنند تا بنای جدید برپا کنند. در این مرحله بعضی از افراد از این فرصت سوء استفاده می‌کنند برای محدود کردن آزادی دیگران. گاهی نیز برای این سوء استفاده تئوری و خطبه می‌سازند و به وسیله مفاهیم اسلامی این سوءاستفاده را مرتکب می‌شوند. تا جایی که انقلاب را در برابر آزادی انقلابیون واقعی قرار داده و یکسره به انحراف می‌برند؛ در این چنین موقعیتی از انقلاب‌ها با الهام از حضرت زینب(س) باید پرسید : «أمن العدل یابن الطلقاء»؟ پرسش از حقِ آزادی، یک پرسش مهم عدالت‌خواهانه است. «پرسشگری عدالت‌خواهانه» و پرسش از آزادی در چارچوب عدالتخواهی، از حضرت زینب(سلام‌الله علیها) الهام گرفته و برای همیشه وام دار ایشان است.
رسالت طلبگی با دستگاه امام حسین(علیه‌السلام) پیوند دارد اما آیا ما طلبه‌ایم که صرفا ناقل «امن العدل یابن الطلقاء» باشیم و به آن چندان عمل نکنیم؟ آیا شأن روحانیت فقط مساله گفتن است؟ آیا از حضرت زینب(س) فقط مصائب‌شان رو بگوییم و دیگر بخش‌ها را رها کنیم؟ ایا ما مسئولیم که فقط آن چیزی را بگوییم که هزینه ساز نباشد؟ در حالی که در حیات فکری و اجتماعی حضرت زینب(سلام‌الله علیها) خط نقد انقلابیون سابق برجسته است و این خط و سیر مضمونی، دقیقاً در ادامه خط فکری حضرت زهرا (سلام‌الله علیها) قرار دارد.
در این جمله ی حضرت زهرا به انقلابیون سابق عصر خودشان تأمل کنیم که فرمود: «انتم فی رفاهیة من العیش». یا به این جمله از حضرت زینب(سلام‌الله علیها) که فرمودند: « و لا تکونوا کالتی نقضت غزلها من بعد قوة انکاثا تتخذون ایمانکم دخلا بینکم» شما مثل آن کسی نباشید، که آن چیزی که ریسیدید، دوباره پنبه می‌کند و به وضع سابق باز می‌گرداند. انقلابیون سابق زمانی پرچمداران انقلاب و گذار به شرایط پس از انقلاب بودند و اما پس از یک چندی تبدیل می‌شوند به عاملان ارتجاع به وضع پیش از انقلاب. چرا؟ «رفاهیة من العیش»
*خلاصه سخنرانی در شب ولادت حضرت زینب سلام الله علیها در هیأت حضرت روح الله قم
